Przysposobienia Wojskowego Kobiet

Służba Zdrowia AK powstała w 1939 roku i od samego początku była organem wojskowym. W jej skład wchodzili lekarze, pielęgniarki, studenci medycyny czy harcerki. Prowadzono tajne kursy i studia, formując opór przeciwko okupantowi i kształcąc fachowe siły medyczne. Nauczanie odbywało się w ukryciu, często dzięki profesorom działającym z pasji, tak jak w Prywatnej Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego w Warszawie tzw. Szkole dr. Jana Zaorskiego – będącej w istocie tajnym uniwersytetem medycznym. Podczas okupacji pod kierunkiem dr Cypriana Sadowskiego „Skiby” skupiła się się na gromadzeniu sprzętu i przygotowaniu punktów opatrunkowych oraz szpitali polowych..

Po wybuchu Powstania Warszawskiego, pomimo istnienia około 200 szpitali wydzielonych, w których pracowało ponad 500 lekarzy, pielęgniarek i sanitariuszek, nie zdołano sprostać ogromnym potrzebom. Szpitale, mimo ochrony wynikającej z Konwencji Genewskiej, były celami bombardowań oraz brutalnych ataków niemieckiej piechoty, co znacząco ograniczało ich działalność. Placówki te rozsiane były po całej Warszawie, od Śródmieścia przez Żoliborz, Wolę, Powiśle, Ochotę, aż po Mokotów. Wiele z nich, jak Szpital Ujazdowski musiało adaptować się do okoliczności, często przenosząc się do bezpieczniejszych lokalizacji, nierzadko w piwnicach domów czy kościołów. Niemniej jednak, działalność medyczna w czasie Powstania była nie tylko wyrazem organizacyjnej sprawności, ale przede wszystkim heroizmu, z którym medycy i wolontariusze próbowali ratować życie w ekstremalnie trudnych warunkach. 

Niezwykle piękną kartę w historii wojennej Warszawy zapisały sanitariuszki liniowe, które często poświęcając swoje życie próbowały udzielać pomocy i ratować rannych kolegów z oddziałów.